Nhiều vấn đề đã được các vị đại biểu Quốc hội chất vấn Bộ trưởng Bộ Tài chính (BTC) Vũ Văn Ninh, người đầu tiên trả lời tại phiên chất vấn các thành viên Chính phủ và Tòa án Nhân dân tối cao do Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần đầu tiên tổ chức vào ngày 28/3.

Đại biểu Hồ Quốc Dũng (Bình Định) bày tỏ thái độ không hài lòng về nguyên nhân khiến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng cao do Bộ trưởng Vũ Văn Ninh trình bày, bởi theo ông Dũng, trong số 8 nguyên nhân mà Bộ trưởng Vũ Văn Ninh trình bày toàn là… nguyên nhân khách quan.

“Đến giờ phút này tôi khẳng định chưa có một tổ chức, cá nhân nào nhận định rằng, do Chính phủ điều hành kém nên không kiềm chế được tốc độ tăng CPI. Tất cả giải pháp mà Chính phủ đưa ra từ đầu năm đến nay đều là những giải pháp mạnh và hết sức tích cực, góp phần vào kiềm chế lạm phát. Tôi chưa phát hiện ra bất cứ khâu nào trong “giải pháp cả gói” điều hành giá cả được thực hiện từ đầu năm đến nay không phù hợp”, ông Ninh khẳng định.

Theo ông Ninh, giá dầu thô thế giới tăng chóng mặt từ tháng 10/2007, đúng ra giá xăng dầu bán lẻ trong nước phải tăng trước đó rất lâu, tuy nhiên để giảm phần nào khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, BTC và Bộ Công thương nhiều lần cân nhắc, tính toán lùi thời hạn tăng giá bán lẻ xăng dầu, nhưng cuối cùng đã không thể trì hoãn, vì nếu không tăng thì ngân sách sẽ phải bỏ ra trên 14.000 tỷ đồng để bù lỗ.

“Mặc dù Chính phủ đã thực hiện quyết liệt nhiều giải pháp, nhưng năm 2008 chắc chắn không đạt được mục tiêu kiềm chế tốc độ tăng CPI thấp hơn tốc độ tăng trưởng kinh tế. Tại phiên họp thường kỳ tháng 3, Chính phủ đã thống nhất kiến nghị Quốc hội điều chỉnh mục tiêu này theo hướng tốc độ tăng CPI năm 2008 thấp hơn năm 2007”, ông Ninh cho biết.

Bà Mai Thị Ánh Tuyết (đại biểu An Giang) cho rằng mục tiêu này rất khó thực hiện, bởi CPI 3 tháng đầu năm đã lên tới 9,19%, tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ năm 2007. Nếu Quốc hội thông qua thì bình quân mỗi tháng còn lại của năm 2008, CPI chỉ tăng khoảng 0,3%. Để có thể kiềm chế tốc độ tăng CPI hiệu quả hơn, theo bà Tuyết, trong số 6 giải pháp mà BTC đang triển khai thì cần lựa chọn 2 - 3 giải pháp để ưu tiên thực hiện quyết liệt.

Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, bà Lê Thị Nga cho rằng, một trong những nguyên nhân gây tăng giá tiêu dùng là có biểu hiện “làm giá” của một số doanh nghiệp. “Giá đầu vào tăng, nhưng tốc độ tăng giá đầu ra cao hơn rất nhiều. Tôi cho rằng, hiện có rất nhiều mặt hàng bị “làm giá”. Chính phủ phải thể hiện rõ vai trò trong quản lý giá”, bà Nga kiến nghị.

Về vấn đề này, ông Ninh cho biết, Chính phủ đã chỉ đạo bộ, ngành phối hợp kiểm tra tình trạng đầu cơ tăng giá. Còn bản thân BTC cũng đã chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra các mặt hàng có nghi ngờ đầu cơ tăng giá và cũng đã phát hiện được một số trường hợp. Hiện BTC đang chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra các tổng công ty, tập đoàn kinh tế sản xuất các mặt hàng thiết yếu để ngăn chặn tình trạng “té nước theo mưa”.

“Đúng là có tình trạng “làm giá”, nhưng chỉ là cá biệt. BTC sẽ kiên quyết xử lý đối với những trường hợp vi phạm”, ông Ninh cam kết.

“Lạm phát là vấn đề thời sự, liên quan đến chính sách tài chính, tiền tệ, ngân hàng, hoạt động sản xuất - kinh doanh, đời sống người dân… Trước tình trạng CPI tăng rất cao, đại đa số người dân và DN tỏ ra lo ngại, thậm chí đâu đó đã xuất hiện tâm lý hốt hoảng. Chính phủ đã tập trung chỉ đạo rất quyết liệt, tích cực, song đây là lĩnh vực phức tạp, nhạy cảm tác động bởi nhiều quy luật, quan hệ tới tất cả các chỉ số kinh tế vĩ mô, nên chúng ta phải tỉnh táo, bình tĩnh và ủng hộ các giải pháp mà Chính phủ đang thực hiện”, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh.

Trong phần chất vấn Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Cao Đức Phát, các đại biểu đề nghị Bộ trưởng làm rõ vì sao giá các mặt hàng phục vụ sản xuất nông nghiệp “leo thang”.

Theo Bộ trưởng Cao Đức Phát, nguyên nhân là do nhu cầu sử dụng tăng cao, cụ thể nhu cầu về phân bón tăng tới 50%; ngô tăng 20%; 100% khô dầu; 100% các chất phụ gia để sản xuất thức ăn chăn nuôi và nuôi trồng thuỷ sản, thuốc bảo vệ thực vật... trong bối cảnh giá thị trường thế giới tăng liên tục đã kéo theo giá bán vật tư nông nghiệp trong nước lên theo, điều này đã dẫn tới chi phí sản xuất tăng cao.

Bên cạnh đó, thời gian qua, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi diễn biến phức tạp, chi phí phòng chống dịch bệnh, khắc phục hậu quả thiên tai khiến cho sản xuất nông nghiệp càng thêm bất lợi. Sự “cộng hưởng” này đã đẩy giá thành sản xuất lên đáng kể.

Sau phần chất vấn của Bộ trưởng Cao Đức Phát, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, nông nghiệp, nông thôn là vấn đề cơ bản và cấp bách nhất. Đây là khu vực vốn dĩ đã phải chịu nhiều thiệt thòi, nay lại bị tác động do bởi nhiều yếu tố bất lợi, do đó cần tập trung thực hiện tốt các giải pháp cấp bách, không để người nông dân “khó chồng lên khó”.

Trao đổi với báo chí tại phiên chất vấn, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải cho biết, ưu tiên số 1 hiện nay của Chính phủ là kiềm chế lạm phát. “Để thực hiện được nhiệm vụ này, Chính phủ sẽ kiến nghị Quốc hội hạ chỉ tiêu tăng trường GDP từ 8,5% - 9,0% xuống còn 6,5% - 7,5%. Việc điều chỉnh chỉ tiêu kinh tế vĩ mô cũng là điều bình thường. Năm 2007 và 2008, rất nhiều nước trên thế giới cũng điều chỉnh giảm tốc độ tăng trưởng kinh tế và tăng CPI”, Phó thủ tướng Hoàng Trung Hải nói.

(Mạnh Bôn - Việt Hùng Báo đầu từ ngày 31/3/2008)